b2Eks 12.1-27
d11Dut 15.11
e15Zek 11.12
g23Sum 41.9
h28Eks 24.8, Jer 31.31-34
i31Zek 13.7;
j32Mat 28.16
n64Dan 7.13;
o65-66Lew 24.16;
p67Ais 50.6

Matthew 26

Jisös qein kömumapkö aŋgönaŋ alget.

Mak 14.1-2, Luk 22.1-2, Jon 11.45-53

1Jisösnöŋ keu pakpak mi jim teköba gwarekurupŋi kewö jii mötket, 2“Silim yahöt teköigun Pasowa kendonŋi kam kuŋguma.
Pasowa mi nanine keunöŋ Ak-kömukömu kendon. Keu miaŋgö könaŋi: neŋgehoriba neŋgoŋgirök. Eksodus 12.15
Iŋini mi ölöp mötze. Kam kuŋguiga Suep gölmegö azi ölŋi mi kian gawman yeŋgö böröŋine algetka maripomnöŋ qegetka kömuma.”

3Nalö miaŋgöreŋ jike nup galöm aka kantrigö jitŋememe yeŋön tokoba jike nup galöm bohonŋi qetŋi Kaiafas yaŋgö jakömbuak miriŋe tatket. 4Miaŋgöreŋ tata denöwö möndöŋninga Jisös ölöŋ memba qeget kömumbawak, miaŋgö könaŋi jaruba kewötket. 5Jaruba kewöta kewö jiget, “Ambazip irimŋini seholiiga karimŋi karimŋi asuhubepuköra mi sösöŋgai kendon nalöŋe akingö osibin.” Mewö. b

Ambi kunöŋ Jisös o umköhöwakŋambuknöŋ miriyök.

Mak 14.3-9, Jon 12.1-8

6Jisösnöŋ Betani mirinöŋ mala Saimon kun uzikukuŋi mem solaniyöhi, yaŋgö mire öŋgöba tarök. 7Miaŋgöreŋ nene nemba tariga ambi kunöŋ köt-kirin kun memba yaŋgöreŋ kayök. Kirin mi nöluk tuat-tuat qetŋi alabastö miaŋön memeŋa. Mia o umköhöwakŋambuk miaŋön kokolak qeqeŋa. Yaŋön mi bohonŋi ketaŋan memba kaba oŋi Jisösgö nöröpŋe mimbiliba miriyök.

8Miriiga gwarekurupŋan mi eka urubölö aka kewö jiget, “Mi mönö wuanöŋgöra mewö ayuhuzawi? 9O kelökŋambuk mi bohonŋi memegöra ali moneŋ öŋgöŋgöŋan asuhuiga mi ambazip wanapŋi eŋgiiga dop kölbawak.”

10Jisösnöŋ urumötmötŋini mi ek kutuba kewö jii mötket, “Ambi kiaŋgö uruŋi mi wuanöŋgöra mem bölize? Yaŋön silik ölöpŋi ak soroköm niŋgiiga dop kölja. 11Ambazip wanapŋi mi nalöŋi nalöŋi sutŋine malmemö, nöŋön eŋgö sutŋine nalö dop qahö malmam.

12“Nöŋön kömumbi löm köl niŋgimeaŋgöra aka kelök miaŋön sileni nömiriza. 13Nöŋön keu ölŋi kun kewö jibi mötket: Ölöwak Buŋa ki kantri igen waigen jim sehigetka anmawi, miaŋgöreŋ ambi kiaŋön yuai ak niŋgizawi, miaŋgö buŋaŋi mohok jiget sehiiga yaŋgöra mötmöriba malme.” Mewö. c , d

Judasnöŋ Jisös mamalolo mem waŋgimamgö urumohot ahök.

Mak 14.10-11, Luk 22.3-6

14Nalö miaŋgöreŋ gwarekurupŋi 12 yeŋgöreŋök kun qetŋi Judas Iskariot yaŋön jike nup galöm yeŋgöreŋ anda 15kewö qesim eŋgiyök, “Nöŋön Jisös mamalolo mem waŋgiba böröŋine albiga eŋön töwa wania niŋgibeak?” Qesim eŋgiiga silwö moneŋ kötŋi 30 oyoŋda böröŋe alget. 16Aua miaŋgöreŋök könahiba Jisös nalö kungen mamalolo mem waŋgimamgö köna möt jaruba köiŋbiŋgöba malök. Mewö. e

Jisösnöŋ gwarek yembuk Pasowa lama neget.

Mak 14.12-21, Luk 22.7-13, 21-23, Jon 13.21-30

17Beret yistŋi qahö miaŋgö kendon silim mutukŋe (Seqononöŋ) gwarek yetkön Jisösgöreŋ kaba kewö qesim waŋgiyohot, “Böhi! Nini miri denikeaŋgöreŋ anda pasowa lama mözözömgöm gihiziga neman? Sihimgi denöwö ahöza?”

18Qesim waŋgiyohotka kewö meleŋnök, “Iŋiri Jerusalem sitinöŋ öŋgöba azi kun mötzali, i miwikŋaiba kewö jiyohotka mötma, ‘Böhinöŋ jiza: Nöŋgö nalönan mönö
Anutunöŋ Jisös kömumawaŋgö nalöŋi alöhi, miaŋgöra jiza.
dopdowiza. Nöŋön göhö mire kaba gwarekurupni yembuk Pasowa lama membin.’”
19Gwarek yetkön Jisösnöŋ jim kutum etkiyöhi, miaŋgö dop aka Pasowa lama mözözömgöyohot.

20Mare aiga miri söŋauiga Jisösnöŋ gwarekurupŋi 12 yembuk miri miaŋgöreŋ kaŋgota öŋgöba dum kösutŋe tata nene mendeŋda neget. 21Nene negeraŋgöreŋ Jisösnöŋ kewö jii mötket, “Nöŋön keu ölŋi kun kewö jibi mötket: Eŋgöreŋök kunŋan mönö mamalolo mem niŋgima.” 22Mewö jii möta miaŋgöreŋök uruŋinan wösöbirik ketaŋi aiga könahiba nanŋök nanŋök qesim waŋgiba jiget, “Kembu, mönö nöŋgöra jibanbuk?”

23Qesim waŋgigetka kewö meleŋnök, “Nömbuk beret kuluŋnöŋ kundumgözawi, mönö yaŋön. 24Suep gölmegö azi ölŋan mönö yaŋgöra keu ohoget ahözawaŋgö dop ölŋa gölme mosöta anmapmö, kunŋan i mamalolo mem waŋgimawi, yaŋgöra mönö Yei! jiba sahötzal. Miaŋgö likepŋi kanjamŋambuknöŋ mönö yaŋgö qakŋe öŋgöma. Azi mi nam körö uruŋeyök qahö asuhubawak, miaŋön mönö amqem waŋgibawak.” Mewö.

25Mewö jiiga Judas mamalolo mem waŋgimawaŋön kewö meleŋda jiyök, “Böhi, mi mönö nöŋgöra jibanbuk?” Jisösnöŋ kewö jii mörök, “Jizani, mönö mewö!” Mewö. g

Kembubuk semön qöndökŋi neget.

Mak 14.22-26, Luk 22.14-20, 1 Kor 11.23-25

26Nene nemba tata Jisösnöŋ beret memba kötuetköba mindipköba eŋgiba kewö jiyök, “Ki nani busuni. Ki memba neget.”

27Mewö jiba wain qambi memba saiwap jiba eŋgiba kewö jiyök, “Iŋini körek qambi kiaŋgöreŋök neget. 28Ki nani sepni. Mi Anutunöŋ ambazip yembuk jöhöjöhö areŋ aiga köhöimapköra sepni mokoget geiga ambazip gwötpuk yeŋgö siŋgisöndokŋini mosötma. 29Nöŋön keu kun kewö jibi mötket: Nöŋön wain kösögö ölŋi ki kiaŋgöreŋ kunbuk toroqeba qahö nemam. Könaŋgep Iwinaŋgö bemtohoŋ uruŋe eu taringa közölömbuaŋ almawi, wehön miaŋgöreŋ mönö wain o qainŋi kun mia nemam.”

30Mewö jiiga sösöŋgai liŋet köla mosöta anda Oil ip kunduŋe öŋgöget. h

Pitönöŋ Jisös qaŋ kölmapkö jii mörök.

Mak 14.27-31, Luk 22.31-34, Jon 13.36-38

31Öŋgöba Jisösnöŋ kewö jii mötket, “Kezapqetok azi kunöŋ keu kun kewö ohoi ahöza, ‘Nöŋön galömŋini qebiga lama kambuŋan deŋme.’

Miaŋgö dop eŋön körek suŋgem kiaŋgöreŋ uruŋini nöŋgöra aka böliiga nömosöta buratime.
32Buratigetka nuŋgumemö, nöŋön mönö kömupnöhök wahöta mutuk Galili prowinsnöŋ anda miaŋgöreŋ asuhum eŋgimam.”

33Mewö jiiga Pitönöŋ meleŋda kewö jii mörök, “Yeŋön körek uruŋini göhöra aka böliiga gömosöta buratime ewö, nöŋön mönö töndup nalö kunöŋ qahö gömosötmam.” 34Jiiga Jisösnöŋ jii mörök, “Nöŋön keu ölŋi kun kewö jibi mötnöŋ: Kuruknöŋ qahö qeriga göŋön merak suŋgem qaŋ köl niŋginöŋga indimŋi karöbut akŋa.”

35Mewö jiyökmö, Pitönöŋ kewö jii mörök, “Böhi! Mewö qahöpmö, ni nuŋgugetka göbuk mohotŋe kömumbirak, mi töndup nöŋön gi qahö qaŋ köl gihimam.” Gwarek tosatŋi pakpak mewöyök keu miyöhök jiget. Mewö. i , j

Jisösnöŋ Gezemane arönöŋ köuluköyök.

Mak 14.32-42, Luk 22.39-46

36Mewö eraum möta anda yembuk arö kun qetŋi Gezemane miaŋgöreŋ aŋgotket. Aŋgota Jisösnöŋ gwarekurupŋi kewö jii mötket, “Nöŋön endu anda köuluköbiga iŋini ölöp nalö sutŋe ki nanŋinök tatme.” 37Mewö jiba Pitö aka Zebedigö nahönyahötŋi yahöt etkuaŋgita angetka Jisösnöŋ könahiba wösöbirik möriga köŋjiliŋan köna böröŋi qeköyök. 38Nalö miaŋgöreŋ kewö jii mötket, “Nöŋgö urunan mönö kondum köla kotzawaŋgöra aka wösöbirik mötpiga kömukömuŋi ak niŋgiza. Iŋini ölöp kiaŋgöreŋ tata nömbuk guli malbin.”

39Mewö jiba nanŋök borom kun toroqeba anda simin köla sipköba kewö köuluköba jiyök, “Iwini, gi yuai kun qahö mölölömbizan. Miaŋgöra sihimgi ahöza ewö, sihimbölögö qambiŋi kiaŋön mönö nöŋgö qakne öŋgöbapuköra noaŋgitman. Noaŋgitman me qahö, mi mönö nangi jit keugahö dop asuhuma. Mi nöŋgö sihimgö dop qahö.”

40Mewö jiba liliŋgöiga gwarekurupŋi karöbut yeŋön gaun ahöget eŋgeka Pitögö kewö jii mörök, “Iŋini aua mohot-töp nömbuk guli malbingö kude köhöize me? 41Uruninan guli malbingö sihimŋi mörakzinmö, sileninan lölöwöröŋi akza. Miaŋgöra esapesapnöŋ et eŋgubapuköra mönö köuluköba guliguli malme.”

42Mewö jii möriga kunbuk eŋgömosöta anda indimŋi yahöt aiga kewö köuluköba jiyök, “Iwini, sihimbölögö qambi kiaŋön qahö noŋgitma ewö, mi ölöp nemam-mö, mi mönö nangi jitkahö dop asuhuma.”

43Köuluköba liliŋgöiga jeŋini böŋböŋ meyöhaŋgöra kunbuk gaunök ahöget eŋgehök. 44Kunbuk eŋgömosöta likep anda keu miyöhök kunbuk jiba köuluköiga indimŋi karöbut ahök. 45Gwarek yeŋgöreŋ liliŋgöba kaba kewö jii mötket, “Iŋini toroqeba luhut memba gaunök ahöbingö mötze me? Mötket! Kunöŋ Suep gölmegö azi ölŋi mamalolo mem waŋgiiga bölöŋi meme yeŋgö böröŋine öŋgöma. Miaŋgö aua nalöŋan lök kam kuŋguza. 46Mönö wahötketka anin! Mamalolo mem niŋgimawi, yaŋön mönö dowe ki kaza.” Mewö.

Jisös qeraköba memba jöhöget.

Mak 14.43-50, Luk 22.47-53, Jon 18.3-12

47Jisösnöŋ mewö jiba kiniga miaŋgöreŋ gwarekurupŋi 12 yeŋgöreŋök kun qetŋi Judas yaŋön kambu ketaŋi kun jitŋe mem eŋgiiga kaŋgotket. Jike nup galöm aka kantrigö jitŋememe yeŋön i melaim eŋgigetka bimgö sou ketaŋi aka liŋgipŋini memba kaget. 48Mamalolo memamgö ahöhi, yaŋön mutuk yembuk aiwesök keu kewö jöhöba jii mötket, “Nöŋön azi numbuŋi yöhötim nemami, yaŋön mönö mia akza. Mönö i memba jöhöme.”

49Mewö jiba kaba miaŋgöreŋök Jisösgöreŋ aŋgota “Böhi, bönjöŋ!” jiba numbuŋi yöhötim neyök. 50Yöhötim neiga Jisösnöŋ kewö jii mörök, “Alani, gi wuanöŋgöra kazani, mi mönö zilaŋ akŋan.” Mewö jiiga azi kambu yeŋön Jisösgöreŋ kaŋgota qelanjiba memba jöhöget. 51Jöhögetka Jisösbuk malgeri, yeŋgöreŋök kunŋan böröŋan bimgö sou ketaŋi öröba jike nup galöm bohonŋaŋgö welenqeqeŋi qeba kezapŋi köteköi erök.

52Jisösnöŋ mi eka kewö jii mörök, “Mönö mosötnöŋ! Bimgö sou ketaŋi körök memei, i mönö körek bimgö sou ketaŋan eŋgui kömume. Miaŋgöra mönö sougi kupinŋe qenöŋ geyök! 53Nöŋön Iwini köuluköbiga ölöp bauköm niŋgimawi, mi mötzan me qahö? Köuluköm waŋgibileŋahi, yaŋön mönö miaŋgöreŋök garata yarö kambu
Rom yeŋgöreŋ lijön me yarö kambu kun mi yarö azi 6000 miaŋgö dop aka maljema. Miaŋgöra yarö kambu 12 mieŋgö jaŋgöŋini mi Suep garata 72.000 miaŋgö dop.
12 oŋgita melaim eŋgii kaba bauköm niŋgibeak.
54Bauköm niŋgibeak ewö, Buŋa Kimbigö keuŋan mönö denöwö ölŋambuk akawak? Buŋa Kimbi keugö dop yuai kiaŋön mönö asuhumapkö dop jijiŋa akza.”

55Nalö miaŋgŋöreŋök Jisösnöŋ yarö kambu yeŋgöra kewö jii mötket, “Ni kegwek-kahasililiŋ azia qahöpmö, töndup nöŋgöra mewö möta bimgö sou ketaŋi aka liŋgip memba nömemba jöhöbingöra kaŋgotze. Nöŋön wehön dop jöwöwöl jikenöŋ embuk tata kinda Buŋa keu kusum eŋgiba malbiga qahö nömiget. 56Mewömö, yuai pakpak ki mönö kezapqetok ambazipnöŋ keu ohogeri, mieŋön ölŋinambuk akŋapköra asuhuza.” Jisös jöhögetka gwarek yeŋön körek Jisös mosöta buratiba unjurata anget. Mewö. l

Jikegö jitŋememe yeŋön Jisösgö keu nup meget.

Mak 14.53-65, Luk 22.54-55, 63-71, Jon 18.13-14, 19-24

57Yarö azi Jisös memba jöhögeri, yeŋön i waŋgita jike nup galöm bohonŋi qetŋi Kaiafas yaŋgö mire anget. Angetka Köna keugö böhi aka kantrigö jitŋememe yeŋön miaŋgöreŋ kaba tokoget. 58Angetka Pitönöŋ sikepsikep eŋguataŋgöba miaŋgöreŋ aŋgota jakömbuak mirigö kiripo uruŋe öŋgöyök. Öŋgöba teteköŋe denöwö asuhumawi, mi ekŋamgöra welenqeqe azi yeŋgö sutŋine tarök.

59Mewö tarökmö, jike nup galöm aka jike kaunsöl kambu yeŋön Jisösgö silenöŋ alal keu denöwö möndöba naŋgöinga qeget kömumapkö jim jaruget. 60Jaruba kinda gwötpukŋan wahöta kinda keu muneŋi Jisösgö sileŋe ala naŋgöba jigetmö, töndup könaŋi kun qahö miwikŋaiget. Qahö miwikŋaigetmö, teteköŋe azi yahöt kaŋgota 61kewö jiyöhot, “Azi kiaŋön kewö jiiga mörit, ‘Ni ölöp Anutugö jöwöwöl jikeŋi köndeŋbiga gölmenöŋ eriga wehön karöbutkö uruŋe mi kunbuk mem wahöta kuŋgumam.’”

62Mewö jiyohotka jike nup galöm bohonŋan wahöta Jisös qesim waŋgiba kewö jiyök, “Yeŋön göhö silege keu ala naŋgözei, miaŋgö likepŋi kun jiman me qahö?” 63Qesim waŋgiiga Jisösnöŋ yuai bölöŋi kun qahö ahökmö, töndup keuŋi bök kinök. Keuŋi bök kiniga jike nup galöm bohonŋan kewö jii mörök, “Nöŋön Anutu malmal Toŋaŋgö qetŋe kewö qesiba kuŋgum gihizal: Gi Anutugö Nahönŋi Kraist akzan me qahö, mi törörök jiba jöjöpaŋ keunöŋ jim köhöinöŋga mötpin.”

64Mewö jiiga kewö jiyök, “Jizani, mönö mia. Miamö, nöŋön körek eŋgöra kewö jibi mötket: Nalö kewöŋeyök könahiba Suep gölmegö azi ölŋan mönö Kukösum Toŋaŋgö böröŋi ölŋe tata suepkö kousu qakŋe eri ekŋe.”

65Keu mi jiiga jike nup galöm bohonŋan malukuŋi munjurata kewö jiyök, “Yei, iwinaŋgö jitŋi! Mönö Anutu mepaiköza. Tosatŋan keuŋi naŋgömegöra kunbuk qahö qesim eŋgibin. Anutu mepaiközawi, mi dölki nanŋinak möt teköze. 66Miaŋgöra denöwö mötmörize?” Mewö qesim eŋgiiga kewö jim teköget, “Yaŋön mönö kömupkö buŋaya akŋa.”

67Mewö jim teköba jeŋe söutkölap söutköm miriba böröŋinan misiba mesoholŋe qekötahöget. Tosatŋan nuŋgulumŋe qekötahöba 68kewö jiget, “Gi kezapqetok azi Kraist akzanaŋgöra daŋön guhuzawi, mönö yaŋgö qetŋi qetnöŋ mörin.” Mewö. m , n , o , p

Pitönöŋ Jisös qaŋ kölök.

Mak 14.66-72, Luk 22.56-62, Jon 18.15-18, 25-27

69Mewö asuhuiga Pitönöŋ yaigep kiripo uruŋe sombemnöŋ tarök. Tari welenqeqe ambi kunŋan yaŋgöreŋ kaba kewö jiyök, “Gi mewöyök Galili azi Jisösbuk mohotŋe malnöŋ.” 70Mewö jiyökmö, körek yeŋgö jeŋine qaŋ köla kewö jiyök, “Keu jizani, mi köndatzal.” 71Mewö jiba kiripo naŋguŋe geiga welenqeqe ambi kunŋan i eka azi kösutŋe kingeri, mi kewö jii mötket, “Azi kiaŋön mönö mewöyök Nazaret azi Jisösbuk malök.”

72Mewö jiiga kunbuk qaŋ köla jöjöpaŋ keunöŋ jim köhöiba kewö jiyök, “Nöŋön azi mi qahö möt waŋgizal.” 73Nalö borom kun teköiga azi kösutŋe kingeri, yeŋön Pitögöreŋ kota kewö jiget mörök, “Alakŋa! Göŋön mewöyök yeŋgöreŋök kun akzan! Galili keu jöl jizani, miaŋön mönö mewöyök mi kondeliga mötzin.” 74Mi möta könahiba nanŋi qesuahöm aŋguba jöjöpaŋ keunöŋ jim köhöiba jiyök, “Ni azi mi qahö möt waŋgizal! Muneŋ jibileŋak ewö, Anutunöŋ mönö likepŋi meleŋ niŋgima.” Mewö jiiga miaŋgöreŋök kuruk qerök.

75Kuruk qeri möta Jisösnöŋ keu kewö jii möröhi, mi mötmöriyök, “Göŋön mutuk indimŋi karöbut qaŋ köl niŋginöŋga kuruknöŋ qetma.” Keu mi mötmöriba wösöŋi julmamgö aiga yaigep geba sahöt böliyök. Mewö.

Copyright information for BMU